Vải Spandex được sử dụng tương đối phổ biến trong ngành may mặc hiện đại bởi nhiều ưu điểm. Tuy nhiên, có khá nhiều thông tin về loại vải này gây nhiễu loạn trong quá trình lựa chọn. Cùng Đồng Phục Sài Gòn tìm hiểu chi tiết về vải Spandex trong bài viết dưới đây.
Tìm hiểu về vải Spandex - Cách phân loại, tính chất
Vải Spandex còn được biết đến với các tên gọi khác như Elastane, Lycra đã trở thành một nguyên liệu quan trọng không chỉ trong ngành sản xuất thời trang mà còn trong các lĩnh vực y tế và thể thao.
Sợi Spandex là sản phẩm kết quả của quá trình sản xuất polyurethane-polyester. Trong quá trình sản xuất, Polyurethane được hòa vào sợi Polyester để tạo thành hỗn hợp polyurethane-polyester.
Sau đó, hỗn hợp được đưa vào các dây kéo để phát triển thành các sợi Spandex có tính chất co giãn và đàn hồi cao. Quá trình kéo khô sau đó sẽ làm cho polyurethane và polyester phản ứng với nhau để tạo ra các liên kết bền chặt giữa các sợi, tạo ra sự kháng mài mòn và đặc tính chống ẩm mốc.
Vải Spandex được sử dụng trong việc sản xuất các sản phẩm từ quần áo cho tới tất, đồ bơi, sản phẩm y tế và các sản phẩm liên quan đến cơ thể như đệm và ga giường.
Sản xuất Spandex đã trở thành một ngành công nghiệp toàn cầu, phụ thuộc nhiều vào các nhà sản xuất, nhà phân phối và chuyên gia trên toàn thế giới. Trung Quốc đã trở thành một trong những nơi sản xuất Spandex lớn nhất trên thế giới do có nhiều lợi thế.
Gốc gác của vải Spandex
Vải Spandex được phát minh bởi nhà hóa học Joseph Shivers tại phòng thí nghiệm Benger của DuPont ở Waynesboro, Virginia, Hoa Kỳ vào năm 1958. Ông đã phát hiện ra rằng polyurethane có tính năng co giãn và đàn hồi tốt, và sử dụng loại vật liệu này để tạo ra một loại vải đàn hồi mới, được gọi là Spandex.
Tuy nhiên, ý tưởng về việc sử dụng vật liệu đàn hồi để sản xuất áo đồng phục đã được phát triển từ rất lâu trước đó. Vào cuối thế kỷ 19, một số nhà phát minh đã tìm ra các loại vải được làm từ cao su đàn hồi nhưng chúng khó mặc và dễ bị rách. Những vấn đề này đã được giải quyết bằng việc phát minh ra Spandex.
Quá trình sản xuất Spandex
Tạo dung dịch prepolymer
Quá trình sản xuất prepolymer bắt đầu bằng việc trộn một hỗn hợp dung dịch macro glycol – một loại polymer có chiều dài nhỏ hơn so với Spandex – với monomer diisocyanate theo tỷ lệ 1:2 kết hợp với một số phản ứng có điều kiện khác để tạo ra prepolymer.
Tổng hợp dung dịch cho giai đoạn kéo sợi
Để tạo ra dung dịch kéo sợi, prepolymer sẽ được phản ứng với một lượng đi-amin tương đương để tạo thành một loại polymer đỏ nhưng có độ dẻo và đàn hồi cao.
Sau khi phản ứng xảy ra, dung dịch kéo sợi mới được tạo ra sẽ được pha loãng với một dung môi. Dung môi này có giúp làm loãng dung dịch, giúp cho việc xử lý trong các quy trình sản xuất tiếp theo dễ dàng hơn và tính chất đàn hồi của Spandex được duy trì.
Công đoạn quay sợi
Bước tiếp theo là tạo ra các sợi thật sự bằng cách đưa dung dịch polymer vào một tấm kim loại spinneret.
Spinneret là một loại khuôn dùng để sản xuất sợi Spandex, được thiết kế với nhiều lỗ nhỏ (thường từ hàng trăm đến hàng ngàn lỗ) trên bề mặt. Dung dịch polymer được bơm qua spinneret với một lực áp suất cao để đảm bảo dung dịch chảy qua các lỗ nhỏ và tạo thành các sợi mảnh.
Dệt spandex thành sợi vải
Trong quá trình này, các sợi Spandex sẽ được xử lý thông qua máy đan. Các sợi sẽ được bó lại với nhau và tạo thành một sợi vải.
Mỗi sợi vải thun được tạo thành từ nhiều sợi Spandex riêng lẻ nhỏ hơn, và chúng sẽ được liên kết với nhau do độ dính tự nhiên của bề mặt của chúng. Do tính chất đàn hồi đặc biệt của Spandex, các sợi vải thun được tạo ra sẽ có khả năng co giãn đàn hồi rất cao, giúp người sử dụng cảm thấy thoải mái và linh hoạt.
Xử lý hóa chất sau dệt sợi
Sau khi các sợi thun Spandex đã được đan thành vải, các sợi còn phải được xử lý bằng hóa chất để giữ cho chúng không dính vào nhau trong quá trình gia công. Một trong số các hóa chất thông dụng được sử dụng để xử lý sợi Spandex là magnesium stearate (stearat magiê) hoặc các polymer như polydimethylsiloxane (PDMS).
Các hợp chất này được phủ lên bề mặt của sợi Spandex, tạo ra một lớp mỏng bảo vệ tránh tình trạng dính sợi trong suốt quá trình sản xuất và vận chuyển. Ngoài ra, các lớp phủ này còn giúp tăng độ bền của sợi Spandex, tăng khả năng kháng ẩm và chống tĩnh điện.
Sau đó, sợi thun Spandex sẽ được chuyển qua một loạt các con lăn để giảm ma sát giữa các sợi, tăng độ bền cho sợi và tạo ra sợi thun có độ bóng và mịn. Cuối cùng, sợi thun Spandex được chuyển qua một ống chỉ và được đóng gói để sử dụng trong các sản phẩm khác nhau.
Kiểm tra chất lượng sợi vải
Sản phẩm Vải Spandex xuất xưởng sẽ được đóng gói với các quy cách phù hợp và kiểm tra chất lượng trước khi chuyển đến các nhà sản xuất dệt may và khách hàng. Quá trình kiểm tra chất lượng sẽ bao gồm kiểm tra độ bền, độ co giãn, độ dày, màu sắc và các yêu cầu kỹ thuật khác của sản phẩm. Nếu sản phẩm Spandex không đáp ứng được các tiêu chuẩn chất lượng được yêu cầu, chúng sẽ được loại bỏ hoặc điều chỉnh lại.
Ưu, nhược của sản phẩm vải Spandex
Ưu điểm của vải Spandex:
- Độ đàn hồi và độ bóng cao giúp tạo ra các sản phẩm cực kỳ thoải mái và linh hoạt, phù hợp với nhiều loại quần áo.
- Độ co giãn của Vải Spandex giúp hạn chế các vết nhăn, nếp gấp và khuyết điểm xuất hiện trên vải.
- Chất Spandex không tích điện, điều này có nghĩa đây là chất liệu vải không dẫn điện và không tạo ra hiện tượng tĩnh điện. Vì vậy, Spandex không bị hút vào người khi mặc và không gây cảm giác giật.
- Vải Spandex không tạo ra sợi xơ hay hiện tượng sợi bị xước trên bề mặt vải.
- Vải Spandex có khả năng chịu mài mòn tốt hơn so với các loại vải khác giúp sản phẩm nhìn mới và bền lâu hơn cùng với thời gian sử dụng.
Nhược điểm của vải Spandex:
- Giá thành sản phẩm từ Vải Spandex thường cao hơn so với các loại vải thông thường khác.
- Vải Spandex có độ co giãn cao, điều này có thể ảnh hưởng đến độ mềm mại và cảm giác tự nhiên của vải. Do đó, việc thêm quá nhiều sợi Spandex sẽ làm giảm độ thoáng khí của vải.
- Vải Spandex không hấp thụ nước nhiều, cho nên vải Spandex khi bị ướt có thể gây ra cảm giác khó chịu cho người sử dụng.
- Không có tính thân thiện với môi trường bởi thời gian phân hủy rất dài trong môi trường tự nhiên
- Vải Spandex là chất liệu dễ bay màu gây mất thẩm mỹ
Nhiều loại vải Spandex trên thị trường
Vải Cotton Spandex - thích hợp cho trang phục văn phòng
Cotton Spandex là một loại vải kết hợp giữa sợi Spandex và cotton, tạo ra một loại vải nhẹ, linh hoạt và thoải mái hơn. Cotton giúp giảm khả năng thấm hút ẩm của sợi Spandex, giúp cho người mặc sự thoáng mát, thoải mái hơn.
Ngoài ra, sợi cotton trong Cotton Spandex cũng giúp sản phẩm không bị nhăn, xù lông khi sử dụng và giúp sản phẩm dễ dàng giặt và vệ sinh. Cotton Spandex cũng là một loại vải được sử dụng phổ biến để sản xuất áo thun đồng phục, đồng phục công ty và quần tây có độ co giãn cao.
Vải Poly Spandex - thích hợp cho trang phục chuyên nghiệp
Vải Poly Spandex là một loại vải được tạo ra bằng việc kết hợp giữa sợi Polyester và Spandex. Đây là một loại vải đa năng được sử dụng rộng rãi trong sản xuất quần áo, đặc biệt là áo phông thời trang và trang phục dự tiệc.
Vải Poly Spandex nhẹ, linh hoạt và đàn hồi, tạo cảm giác mềm mại và thoải mái cho người mặc. Đặc tính đàn hồi của Spandex giúp vải Poly Spandex có độ co giãn cao, giữ form sản phẩm và không bị xù lông sau khi giặt.
Ngoài ra, polyester còn mang đến những ưu điểm như khả năng chống nhăn, chống nhàu và kháng khuẩn, giúp sản phẩm giữ được sự mới mẻ sau thời gian sử dụng.
Vải len Spandex - thích hợp cho trang phục mùa đông
Vải Len Spandex là một loại vải kết hợp giữa sợi len và sợi Spandex. Điều này tạo ra một loại vải có độ co giãn và đàn hồi tốt, mềm mại cùng với khả năng giữ nhiệt cao và chống gió. Vì vậy, len Spandex thường được sử dụng để sản xuất các trang phục mùa đông như áo len, sweater, quần legging và các loại áo nỉ ấm áp.
Tính ứng dụng của vải Spandex trong các ngành
Với đặc tính co giãn cao, vải Spandex là lựa chọn yêu thích của các nhà sản xuất trong ngành may mặc và thể thao.
Trang phục đồ thể thao và đồ lót là những sản phẩm phổ biến được may bằng vải Spandex, bởi khả năng thoáng khí tốt, chống thấm và khả năng co giãn cao. Ngoài ra, vải Spandex cũng được sử dụng trong sản xuất quần jean ôm, quần leggings, áo liền thân và đầm ôm sát, tạo nên các kiểu dáng thời trang vừa gợi cảm mà vẫn đảm bảo sự thoải mái cho người mặc.
Lưu ý về cách bảo quản vải Spandex
Các chất tẩy rửa mạnh có thể làm mất tính đàn hồi của vải Spandex. Bạn nên sử dụng các chất tẩy rửa nhẹ và giặt bằng tay hoặc chế độ giặt nhẹ để không làm hỏng sản phẩm. Nên giặt sản phẩm bằng nước lạnh hoặc ấm để giữ được tính co giãn của vải.
Không nên sử dụng máy sấy để làm khô quần áo Spandex, bởi nhiệt độ cao có thể làm mất độ đàn hồi và phá hủy cấu trúc sợi vải. Bạn nên phơi sản phẩm bên trong nhà hoặc nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
Khi giặt, bạn không nên giặt quần áo Spandex cùng với các loại quần áo khác, đặc biệt là những sản phẩm có khóa kéo hay các chi tiết cứng khác.
Có thể bạn quan tâm:
Kết luận
Nhìn chung, vải Spandex là một chất liệu vải đa dụng, có tính linh hoạt cao và phù hợp trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Khả năng co giãn và sự thoáng khí của vải Spandex mang lại sự thoải mái và độ bền cho sản phẩm may mặc. Liên hệ với Đồng Phục Sài Gòn nếu quý khách hàng còn thắc mắc về vải Spandex nhé!
